Connect with us

Me degjo

Lufta e re e klasave

Published

on

Nga Jonathan Rutherford

Gjatë dy dekadave të fundit, SHBA-ja është dominuar nga narrativa e rremë se po shkon drejt kolapsit dhe më pas nga kundër-reagimi. Historia mund të përsëritet në të gjithë botën perëndimore dhe askush nuk e ka treguar më mirë këtë sesa politogu amerikan Majkëll Lind.

Në librin e tij “Kombi i ardhshëm amerikan” (1995), Lind parashikoi riorganizimin politik në politikën amerikane shumë vite përpara se të shpërthente vala e populizmit kombëtar dhe demagogjisë së krahut të djathtë. Ai ka zhvilluar së fundmi idetë e tij në librin e ri “Lufta e re e Klasave (2020).

Në këtë libër ai bën një analizë sfiduese të krizës me të cilën përballet e majta perëndimore.

Ai mbështetet në tre argumente qendrore. E para është se shekulli XXI-të është epoka e nacionalizmit dhe e shtetit kombëtar. E dyta që ekonomia politike e së ardhmes nuk do t’i japë përparësi tregjeve të lira dhe ndjekjes së 4 lirive abstrakte të mallrave, kapitalit, shërbimeve dhe njerëzve. Fokusi do jetë tek zhvillimi social dhe ekonomik kombëtar, atë që ne e quajmë nivelim.

Dhe së treti, struktura klasore e shoqërive kapitaliste ka ndryshuar thellësisht përmes rritjes së një klase menaxheriale dhe kolapsit të pushtetit politik të klasës punëtore, në dëm të madh të kësaj të fundit. Kjo klasë menaxheriale është tani forca dominuese në krahun e majtë.

A mund ta shpjegoni pse e vlerësoni kaq shumë nacionalizmin?

Nacionalizëm në kuptimin e “shtet-kombit” do të thotë se njësia politike është shteti-komb, në të cilin shteti për qëllime qytetare “huazon” gjuhën dhe kulturën e shumicës, edhe nëse përmban disa pakica kulturore. Pavarësisht se çfarë mund të ndodhë në të ardhmen, deri më sot shteti-komb është e vetmja njësi e qeverisjes që ka qenë në gjendje të mobilizojë ndjenjat ekstrapolitike popullore dhe identitetin kombëtar për të përmirësuar gjendjen e shumicës së njerëzve, jo vetëm një oligarki apo aristokracia.

Pse mendoni se shekulli XXI do të jetë epoka e shtetit-komb?

E përse jo? Shekujt XVIII, XIX dhe XX ishin epokat e shtetit-komb. Po i tillë do të jetë dhe ky shekull. Format karakteristike të epokës agrare, perandoria dinastike, shumëkombëshe dhe qytet-shtetet, ia kanë lënë vendin pothuajse kudo shteteve-kombeve. Arsyeja është se shteti-komb kombinon shkallën e monarkive shumëkombëshe para-moderne me patriotizmin qytetar të qytet-shtetit republikan. Ndjenja e identitetit të përbashkët është e rëndësishme, sepse qeveritë dhe ekonomitë moderne janë komplekse dhe mbështeten në një nivel të lartë të legjitimitetit publik për të funksionuar.

Ju thoni “të majtët besojnë tek shteti, por jo tek kombi, ndërsa të djathtët besojnë tek kombi, por jo tek shteti”. Partitë tona politike nuk janë të mirë-pajisura për ta ndjekur këtë lloj shtet-formimi….

Ato kanë qenë gjithmonë të papërgatitura. Në epokën moderne, partitë politike kanë përfituar nga burime relativisht jo-partiake dhe jashtë-politike të identitetit kombëtar dhe solidaritetit kombëtar. Historianët, artistët dhe kompozitorët kanë ofruar imazhet e përbashkëta të kombeve të veçanta, ndërsa sindikatat, kishat, bamirësitë, ekipet sportive, festivalet muzikore, klubet e veteranëve dhe të tjerë mund të promovojnë identitetin e përbashkët. Aftësia e liderëve politikë, edhe në regjimet despotike, për të krijuar dhe promovuar një “narrativë kombëtare” është shumë e kufizuar.

Argumenti juaj mbi domosdoshmërinë e një “identitet të përbashkët”, sugjeron që ju e refuzoni idenë e multi–kulturalizmit…

Multi–kulturalizmi është i rëndësishëm në shoqëri si Zvicra apo Kanadaja (me komunitetet e tyre anglofone dhe frankofone), në të cilat dy ose më shumë kombe etno-kulturore ruajnë përgjithmonë dallimin e tyre dhe ka pak martesa të përziera. Alternativa është modeli i “kazani shkrirës”, në të cilin dy ose më shumë grupe bashkohen kulturalisht dhe demografikisht nëpërmjet martesës.

Por përvoja na thotë vazhdimisht se ky model është zëvendësuar nga metafora e “tasit të sallatës”, në të cilën përbërësit ruajnë dallueshmërinë e tyre. Por ky nuk është rasti i SHBA-së, ku pasardhësit e emigrantëve të të gjitha prejardhjeve priren të ndajnë kulturën amerikane dhe anglishten amerikane.

Rritja e normave të martesës të përziera po i mjegullon vijat ndarëse midis të ashtuquajturve të bardhë johispanikë, aziatikë, hispanikë dhe afrikano-amerikanë në SHBA, duke i bërë gjithnjë e më të padobishme këto kategori. Mbretëria e Bashkuar është bërë një “kazan shkrirës”. Kryeministri aktual është britanik me prejardhje indiane.

Por unë pyes: Nëse shoqëritë perëndimore po bëhen kazanët e shkrirjes trans–raciale, jo sallata multi–kulturore, atëherë pse elitat e qeverisë, korporatave, akademike dhe mediatike po forcojnë politika të tilla si diversiteti, barazia dhe përfshirja (DEI) bazuar në idenë e rreme se hendeqet midis grupeve racore dhe etnike janë të përhershme apo edhe në rritje?

Përgjigja është se theksi i vazhdueshëm mbi pabarazitë racore dhe etnike e largon vëmendjen e publikut nga ndarja klasore në rritje në Perëndim midis klasës tepër të arsimuar në universitete dhe klasës punëtore, anëtarët e të gjitha racave të së cilës kanë më shumë të përbashkëta me njëri-tjetrin sesa me anëtarët e elitës, kur bëhet fjalë për pagat, fuqinë punëtore, qasjen në sistemin arsimor dhe atë shëndetësor.

Dhe si do ta përshkruanit konfliktin midis dy klasave?

Nuk ka nevojë të jesh marksist për ta pranuar se shumica e asaj që është e koduar si “konflikt kulturor”, përfshin në fakt përplasje të interesave ekonomike midis klasës tepër të arsimuar dhe klasës punëtore. Një shembull është emigracioni. Emigrantët më pak të arsimuar dhe me paga të ulëta mirëpriten si shërbëtorë me kosto të lirë apo punonjës shërbimi nga elita, por shihen si konkurrentë për vendet e punës dhe në disa raste për programet e kufizuara të mirëqenies nga shumë pjesëtarë të klasës punëtore.

Ju e refuzoni pikëpamjen se kundërshtimi ndaj emigrimit ka të bëjë thjesht me racizmin ose etnocentrizmin, por ka një shkak ekonomik. Mund ta shpjegoni këtë?

Unë përdor termin “treg i ndarë i punës”, që u shpik nga sociologia Edna Bonaçik. Ai shfaqet sa herë që fuqia punëtore ndahet në dy grupe, njëri prej të cilëve është i gatshëm, për çfarëdolloj arsye, të punojë për paga më të ulëta dhe në kushte më të këqija sesa tjetri, duke i lejuar punëdhënësit t’i vendosin të dyja grupet kundër njëri-tjetrit, duke ulur pagat dhe standardet.

Shpeshherë ky fenomen merr formën e konkurrencës midis vendasve dhe emigrantëve, por grupe të ndryshme emigrantësh mund të konkurrojnë gjithashtu me njëri-tjetrin, si dhe punëtorët nga rajone të ndryshme brenda një vendi. Ata që promovojnë nivele më të larta të emigrimit përsërisin vazhdimisht pretendimin se emigrantët nuk pranojnë të paguhen pak dhe as të punësohen nga punëtorë të natyralizuar në SHBA dhe Evropën Perëndimore.

Kjo është e vërtetë në disa profesione.

Por ka shumë raste të shumë industrive në SHBA, duke filluar nga paketimi i mishit tek shërbimet shtëpiake e deri tek ndërtimi i shtëpive, në të cilat punëdhënësit e kanë përdorur qasjen tek fuqia punëtore emigrante për të zëvendësuar punët me paga të larta me paga të ulëta, duke e zbehur ndikimin e sindikatave.

Burimi: “New Statesman” – Bota.al

Me degjo

Ç’fushatë do të bëjnë kandidatët e Foltores ?

Published

on

Nga ARTUR AJAZI

 

Eshtë fakt se, fushata elektorale edhe pse nuk ka nisur zyrtarisht, e ka marrë “turravrapin” e saj. Dhe ky nxitim, vihet re më shumë nga krahu “djathtist”, nga kandidatët e Foltores. Edhe ata kanë ambicjet dhe dëshirat e tyre. Dikush kërkon të “vjelë” ca para nga ndonjë biznesmen, pastaj të blejë ca vota, dikush tjetër ka nisur të nxijë arritjet, investimet, punët dhe sukseset e bashkive dhe kryetarëve të tyre. Ç’nuk po flasin, ç’nuk po bëjnë, po trokasin “derë më derë”, edhe pse shpesh nuk u hepen ato dyer. I kërkojnë votën, i kërkojnë “besën”, fjalën e tyre, pasi “sapo të fitojmë ne të Foltores, do të keni më shumë punë, para, liri, siguri”etj . Fushata të tilla, natyrisht janë të vjetëruara, dhe të kujtojnë fushatat e 1996. Por ç’fushatë mund të bëjnë kandidatët e Foltores në Tiranë, Korçë, Elbasan, Berat, Lushnje, Vlorë, Gjirokastër, Sarandë e Peshkopi,etj ? Madje edhe në qytete si Përmeti, Erseka, Kukësi, Tropoja, apo dhe Burreli. Qytetet tona sot kanë ndryshuar 100 per qind. Janë ndërtuar rrugët, trotuaret, parqet, ujësjellësat, rrjeti i kanalizimeve problematike, po përfundojnë investimet në lagjet e qyteteve, po shtrohen dhe rehabilitohen rrugët e fshatrave. Investimet nuk ndalen, ashtu siç nuk ndalen as propogandat bajate të Foltores. Imazhi, funksioni, ngjyrat, dhe gjithçka jetësore është ndërtuar në harmoni me kërkesat dhe dëshirat e qytetarëve. Kryetarët e bashkive të mëdha, janë sot njerëzit e duhur të punëve të mëdha. Çdo njëri prej tyre, si Erion Veliaj, Gledian Llatja, Sotiraq Filo, apo dhe Safet Gjici, identifikohen me projektet e investimet e kryera në 4 vitet e shkuara. Ata nuk kanë pse ndalen, kur kandidatët e Foltores hedhin akuza, baltosin investimet, apo sajojnë histori gazmore me “fitoren e sigurtë të 14 Majit”. Ç’fushatë mund të bëjnë njerëzit e Foltores, kur në Tiranë, Elbasan, Korçë, Berat, Lushnje, Fier, dhe deri në Vermoshin e largët, investimet nuk ndalen. Çfarë do ti premtojnë ata qytetarëve, kur pothuajse çdo premtim i dhënë, është mbajtur ? Natyrisht, misioni i tyre, mbetet fshirja nga memorja e çdo ndryshimi, e çdo investimi. Ata inkurajohen nga ish-lideri historik. Ata tanimë kanë vendosur të bëhen “sejmenë të bindur” të Sali Berishës, duke humbur jo vetëm garën për tu bërë kryetarë bashkie, por pas 14 Majit, do ta shohin vehten edhe jashtë partisë tyre. Të futesh në një fushatë elektorale, aq më tepër për kryetar bashkie, duhet të kesh ide, program, vizion, njerëz të pergatitur, ekip, dhe imazh pozitiv politik. Të gjitha këto, u mungojnë kandidatëve të Foltores. Dita e 14 Majit, do të jetë ditë e shënuar edhe për skenën politike shqiptare. Humbja e madhe e Foltores në këto zgjedhje, do të jetë shansi i fundit për të sjellë në memorjen e demokratëve faktin se, vetëm largimi i ish-liderit 32 vjeçar, do ti japë atyre të drejtën morale për të qenë të barabartë në fushatat e ardhshme elektorale. Mungesa e ndryshimit, natyrisht do të jetë penalizimi kryesor që do ti sjellë asaj partie humbje afatgjata.

Continue Reading

Me degjo

Dokumentet: 5 mashtrimet e “heroit amerikan” të “Foltores”, Mark Crawford

Published

on

Episodeve të sforcuara me regjizor shqiptar të serialit “MCGonigal” ju shtua së fundi edhe një kolazh mashtrimesh publike të lëshuara nga ish-drejtuesi i Dhomës Amerikane të Tregtisë në Tiranë Mark Crawford. Ky i fundit u përdor nga opozita e “non grates” Sali Berisha në përpjekjen për të rindezur “fitilin” e lagur të “molotovit” me të cilin po përpiqen prej muajsh të godasin qeverinë e Edi Ramës për afera të supozuara me vendburimet e naftës.

Ndryshe nga sa gënjen Crawford, qeveria nuk përzuri miliarderin për tua dhënë blloqet e naftës rusëve por ishte ai që bindi biznesmenin amerikan që pasi kuptoi mashtrimin tua shiste kompaninë një grupi biznesmenësh shqiptarë të drejtuar nga Naim Kasa duke ja prezantuar si biznesmen serioz. Në fakt Naim Kasa kishte marrë nga qeveria Berisha 9 vendburime tjera nafte në muajt e fundit të qeverisjes përmes Phoenix Petroleum, i akuzuar publikisht për vjedhje, falsifikime dhe mashtrime në Shqipëri e Amerike për të cilat dhe është arrestuar në vitin 2020.

Malone ja shiti në fillim të vitit 2016 kompaninë TransAtlantic Albania me vendburimet zotit Crawford dhe miqve të tij shqiptarë. (Shiko faksimile Nr.1 lajmi për transaksionin) Përfaqësuesi direkt i miliarderit Malone, z. Douglas C.Nester në një e-mail dërguar në datën 5 Maj 2016 ministrit të kohës Damian Gjiknuri shprehet “TransAtlantic Petroleum dëshiron të ju shprehë vlerësim për mbështetjen që ju i keni dhënë përpjekjeve tona në Shqipëri”. Në këtë e-mail ai njofton se kompania e miliarderit nuk ka më asnjë lidhje me kompaninë bijë TranAtlantic Albania dhe as nuk përgjigjet për veprimet e mëtejme të Mark Crawford dhe miqve të tij shqiptarë. (Shiko faksimile Nr.2) Kjo rikonfirmohet edhe në Qershor përmes një e-maili drejtuar Albpetrolit. (Shiko faksimile Nr.3).

Gënjeshtra Nr.3 e Crawford

Qartësisht çdokush e ka të kthjellët si kristal faktin se e gjithë kjo nuk ka asnjë lidhje me Charles MCGonigal dhe as vizitat e tij në Shqipëri pasi ato nuk kanë asnjë lidhje me periudhën për të cilën flasim por kanë qenë vite më vonë. Lidhja me MCGonigal bëhet vetëm për qëllime të pastra spekulative. Blloqet e lëshuara nga miliarderi amerikan si TransAtlantic Albania u shndërruan në GBC Oil e cila gjatë vitit 2016, me administrator Mark Crawford dhe pronar Naim Kasën e Kreshnik Grezdan nuk arritën të shlyenin detyrimet që kishin ndaj shtetit shqiptar. (Shiko faksimile Nr.4 ku Crawford figuron administrator)

Gënjeshtra Nr. 4 e Crawford

Albpetrol ndoqi gjithë procedurën ligjore duke i dhënë afat kompanisë për të shlyer detyrimet ndaj shtetit. Në kushtet e mos shlyerjes, në Janar 2017 vendburimet u shtetëzuan duke ju kthyer shtetit shqiptar. GBC Oil e Mark Crawford, Naim Kasës dhe Krezhnik Grezdas, e regjistruar në ishujt Kaiman inicioi një proces në arbitrazh kundër shtetit shqiptar. Arbitrazhin pra, ndryshe nga sa gënjen Crawford nuk e bëri miliarderi amerikan por Marku dhe shokët e tij spekulantë shqiptarë. Ata kërkuan 113,372,000 USD dëmshpërblim dhe fitim të munguar nga prishja e marrëveshjes. Ndryshe nga sa gënjen Crawford, arbitrazhi u fitua nga qeveria shqiptare duke u konsideruar të drejta dhe të ligjshme vendimet për shtetëzimin e vendburimeve. Pretendimi i tyre për dëmshpërblim u rrëzua.

Sipas vendimit i njihej kompanisë vetëm pretendimi për kompensimin e efekteve negative të rentës minerare në vlerën 12.5 milion USD. Para të cilat kompania ja kishte derdhur shtetit shqiptar gjatë viteve 2008-2016 përmes tatimeve si rentë minerare. Në total, GBC Oil i kishte shtetit borxh 27 milion USD dhe pas zbritjes së 12.5 milion USD të rentës, do duhet ti derdhte shtetit shqiptar në arkë një shumë prej 14.5 milion USD.

Gënjeshtra Nr.5 e Crawford

Gënjeshtra e rradhës e Crawford është deklarimi se pas vizitës në vitin 2018 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ministri Gjiknuri ja dha blloqet e naftës rusëve. Madje spekulimi shkon më tej teksa edhe pjesëmarrjen e Gjiknurit në një aktivitet të organizuar nga Bashkia e Tropojës ku MCGonigal mori një titull mirënjohjeje nga kryebashkiaku e shet sikur ka ndodhur në kohën kur merreshin vendimet për blloqet. Ky episod ka ndodhur shumë vite më vonë, kohë kur as Gjiknuri nuk ishte ministër dhe as MCGonigal nuk ishte më zyrtar i FBI.

Blloqet e naftës Cakran-Mollaj, Gorisht-Kocul dhe Amonicë, që prej Janarit 2017 kur u morën nga ata që i kishin keqmenaxhuar përfshirë edhe Mark Crawford dhe miqtë e tij të afërt me Sali Berishën vazhdojnë të jenë nën pronësi të shtetit shqiptar dhe nuk kanë kaluar asnjë ditë në duart e privatit.

Për dijeninë e atyre që hiqen si kompetent por janë injorant të dobishëm, sipas ligjit shqiptar Hyrja në Fuqi e Marrëveshjes Hidrokarbure bëhet pas nënshkrimit nga Ministri dhe pasi miratohet në Këshillin e Ministrave. Garat e hapura ndërkombëtare për këto blloqe u përballën me përplasjet e kompanive konkuruese me njëra-tjetrën në gjykatë dhe blloqet i mbetën shtetit shqip

 

 

 

 

 

 

Continue Reading

Me degjo

Sa turp!

Published

on

Nga Artur Ajazi

Ka mbi 1 javë që ekranet dhe faqet e gazetave mbushen me “lajme, analiza dhe diskutime” banale, mbi rastin që nuk ka lidhje fare me ne , me procesin “McGonigal”. Më qesharake, duket debati apo “analiza” kur merren “me të dashurën e McGonigal”. Një kompetent thotë “kështu deklaroi e dashura e tij”, një tjetër “analiste”, gjoja nxjerr detaje nga email-et e saj mbi “marrëdhëniet me Edi Ramën dhe ministrat”. Me turp nuk ka. Më qesharakë dhe qesharake, nuk më janë dukur kurrë mercenarët e një pjese të mirë të mediave, që po degradojnë dhe manipulojnë opinionin prej vitesh. Dhe kjo natyrisht ka ardhur si pasojë e degradimit të një pjese mesjetare të politikës, që ka mbetur ende edhe sot pas 32 vitesh, në kufinjtë e imagjinatës, kurtheve, folklorizmave, dhe skenareve për dhunë dhe baltosje. Sa turp, tek dëgjon se si çdo natë (dhe gjithë ditën e Zotit) kapardisen majë poltroneve “specialistët e lajmeve bombastike”. Se si dalin dhe fabrikojnë “detaje nga çështja McGonigal”, parashikojnë se “si do të shkojë procesi hetimor ndaj tij, madje edhe ndaj kryeministrit Rama”, sa vjet do të dënohet ai në SHBA, etj, etj, etj. Dhe idiotësia nuk ka fund, tek shikon dhe dëgjon fjalimet e “non-gratave” të PD, tek merren me “gozhdën” e McGonigal, kur kanë mbi 1001 halle për vehte në Shqipëri. Sa turp, tek dëgjoj të flasin mbi “problemin e madh të ish-agjentit të FBI” analistët e ish-SHQUP-it, dhe nuk kujtohen njëherë për hallet e atyre që marrin bukën me vehte dhe vijnë çdo 2 javë në “protestat madhështore”. Sa turp, tek dëgjon Sali Berishën dhe sejmenët e tij, tek flasin për “skandalin e ish-agjentit të FBI” dhe nuk flasin për Gërdecin që futi në dhe, 26 viktima të pafajshme, për 21 Janarin, për shitjen e pronave dhe pasurimin me miliona euro të ish-pushtetarëve të selisë blu. Sa turp, tek dëgjoj se si premtojnë “ndëshkimin e korrupsionit” Berisha apo dhe mëkatarët e rragut të dytë në atë parti, dhe nuk u japin llogari shqiptarëve për pasurimin, vjedhjet, zhvatjet, dhe lloj-lloj poshtërsish që u bënë në Shqipëri nga 2005 deri 2013. Pse nuk u flasin, mbi degradimin dhe inkriminimin e organeve të drejtësisë, pasojat e të cilës po vuajmë edhe sot. Sa turp, kur dëgjoj vajza dhe djem të rinj, të saponisur në karierën e gazetarit, tek merren me “dashnoren e McGonigal-it” qysh në orët e para të mëngjesit, dhe flasin aq seriozisht sa harrojnë se janë para kamerave. Degradimi i një pjese të medias (ashtu siç janë degraduar segmente të tjera të shoqërisë) mbetet alarmante, për atë ç’ka përçojnë përmes ekraneve dhe faqeve të gazetave, duke ndikuar negativisht për stabilitetin e rendit kushtetues dhe nxitjen e urrejtjes mes shqiptarëve. Sa turp, tek konstatoj nivel mjeran, tek një pjesë e mediave që kanë marrë mbi vehte misionin e manipulimit dhe jo pasqyrimit korrekt, të realitetit në Shqipëri.

Continue Reading

Të ndryshme